Van huis naar huis: zo maak je het wisselmoment bij co-ouderschap soepeler voor je kind en voor jezelf

Als gescheiden ouder blijft het moment dat mijn kind naar zijn vader gaat iets waar ik tegen op zie, niet omdat ik hem zijn vader niet gun, maar de zin uit een liedje, je weet pas wat je mist, als ze er niet is… dat is pas echt waar. Het is een gemis als hij er niet is, niet te weten wat hij doet en hoe hij zich voelt. Ik voel me niet compleet zonder hem, een soort puzzelstukje in mijn hart dat mist als hij er niet is.

De wisselmomenten tussen twee huizen kunnen voor kinderen én ouders emotioneel beladen zijn. Hoe goed de afspraken ook zijn, afscheid nemen van de ene ouder en weer ‘landen’ bij de andere vraagt tijd, liefde en ruimte. Hoe kun je het overgangsmoment bij co-ouderschap soepel en liefdevol begeleiden? In deze blog deel ik graag tips om jouw kind (en jezelf) te helpen bij de overgang van het ene huis naar het andere tijdens co-ouderschap. Want juist deze momenten van verandering verdienen aandacht.

Co-ouderschap en het wisselmoment

Elke overgang roept bij kinderen — bewust of onbewust — drie vragen op:

1.     Is het veilig om eropaf te gaan?

2.     Kan ik het nu aan?

3.     Gaat het meestal goed?

Hoe vaker het wisselmoment positief verloopt, hoe groter het vertrouwen van je kind wordt in deze beweging tussen twee verschillende werelden.

Als ouder sta je steeds weer voor de uitdaging: balans vinden tussen beschermen en loslaten. Hoe steun je je kind zonder te veel te pushen? Hoe geef je ruimte zonder te veel afstand te nemen?

Een belangrijk uitgangspunt: jouw kind mag zijn eigen natuurlijke tempo en aanpak volgen. Soms vraagt het extra tijd, soms een knuffel, en soms juist een duidelijke grens of bevestiging. Vraag je kind: “Wat helpt jou bij de overstap naar papa/mama?” En vraag jezelf: “Kan ik vertrouwen dat de ander er voor mijn kind is, ook als ik er zelf niet ben?”

10 tips om de overgang bij co-ouderschap soepeler te maken

1. Benadruk wat wél hetzelfde blijft

Kinderen hebben behoefte aan stabiliteit. Leg de nadruk op wat vertrouwd blijft, zoals vaste spullen, routines of het contact met vriendjes. Dat geeft houvast.

2. Zorg voor duidelijkheid en voorspelbaarheid

Een overzichtelijk weekschema (bijvoorbeeld op een kalender of met pictogrammen) helpt jouw kind te weten waar hij of zij aan toe is. Duidelijkheid geeft rust in het hoofd én in het hart.

3. Gebruik rituelen rond het wisselmoment

Rituelen zorgen voor herkenning en structuur. Denk aan een afscheidsknuffel, een bepaald zinnetje dat je altijd zegt of een klein momentje samen voor vertrek. Benoem ook dat elk gevoel er mag zijn.

4. Geef je kind regie, een keuzemogelijkheid, binnen veilige kaders

Kinderen voelen zich sterker als ze een beetje controle hebben over het moment. Laat je kind kiezen welke knuffel of boek mee mag.

5. Voorkom haast en stress rondom het wisselen

Als het wisselmoment gehaast verloopt, kan dit extra spanning veroorzaken. Plan wat rust in voor en na het wisselmoment. Zorg dat je kind niet direct uit een drukke situatie (zoals een verjaardag of sportwedstrijd) komt.

6. Houd communicatie helder en positief (ook met je ex-partner)

Jouw kind voelt feilloos aan of er spanning is. Houd communicatie praktisch, rustig en vriendelijk waar je kind bij is. Vermijd negatieve opmerkingen of discussies over of met de andere ouder bij het wisselmoment.

Tip: Vermijd discussies of emoties bij overdracht, doe dit op een ander moment waar jouw kind niet bij is.

7. Speel de overgang na (voor jongere kinderen <6 jaar)

Bij kleine kinderen kan het helpen om met speelgoed, knuffels of een poppenhuis het wisselmoment na te spelen. Zo kan je kind op een veilige manier zijn gevoelens verwerken.

8. Help je kind landen wanneer hij/zij weer bij jou is

Zorg voor een ritueel, dus begin met een rustig moment samen: samen theedrinken, een spelletje, een wandeling, knuffelen - waar je kind op dat moment behoefte aan heeft en op dat moment past. Vraag niet direct hoe het “bij de ander was”, maar geef ruimte om te landen.

9. Zorg ook goed voor jezelf als ouder

Het wisselmoment is ook voor jou als ouder een schakelpunt. Geef jezelf ruimte om even te ademen, te voelen en los te laten. Jij hoeft niet perfect te zijn — wel bewust aanwezig. Laat je kind zien dat het oké is om met verschillende gevoelens om te gaan.

“Kinderen hebben geen perfecte ouders nodig. Ze hebben ouders nodig die aanwezig durven zijn in het moment — ook als het even moeilijk is.”

10. Het leven begrijpen

Wanneer jij weet wat jouw (en die van jouw kind) levensthema’s, levensdoel, kwaliteiten en valkuilen zijn, kan jij meer vertrouwen op het natuurlijke ritme van het leven en inzicht krijgen in de situatie.  

Er lopen verschillende draden in het leven, allemaal hun eigen kleur. Dit zijn de kleuren waarmee je je eigen verhaal levendig kan maken, en waarmee je je eigen verhaal creëert, ze hebben allemaal een betekenis. Leren vertrouwen op het natuurlijke ritme van het leven, zodat je jouw eigen lied kan spelen op jouw eigen frequentie is wat je mag doen.

Wil jij jouw kind ook liefdevol begeleiden naar zijn of haar eigen volwassenheid, met open vizier, zonder oordeel of verwachting? Ik loop graag een stukje met je mee. Plan gerust een gratis kennismakingsgesprek in om te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen.

Liefdevolle groet,

Marijn